“As long as greed is stronger than compassion, there will always be suffering.”
Gikan sa author nga si Rusty Eric, hangtod nga ang kahakog maoy ipasuwabi kaysa kalooy, duna gyo’y mga tawo nga mag-antos.
Bisan sa pandemya, dili kita makasabot nganong ang kahakog mao gihapo’y gipasuwabi sa ubang mga tawo, ma-anaa man sa gobiyerno o bisan na sa han-ay sa mga tawong kwartahan sa katilingban.
Kon buot hunahunaon, sila ang nakabintaha itandi sa kabus nga mga tawo. Sila ang may ikasarang, apan walay arang nila kon mopaantos sa ubang mga tawo.
Sama niining gihimo sa management sa Fooda Saversmart, usa ka Cebuano retail company nga dunay 5 ka branches diha sa General Maxilom Avenue (Mango Avenue), Guadalupe, Kasambagan, Talisay City ug Consolacion.
Ang mga regular nga empleyado sa Fooda nakabantay nga gihimo nalang 4 ka oras sa usa ka adlaw ug sulod nalang sab sa 4 ka adlaw sa usa ka semana ang trabaho bisan kon maisip nga “essential” o mahinungdanon ang nga mga baligya sa kompaniya ilang gialagaran. Sa ato pa, daghan gihapong mamalit kay supermarket man.
Apan ilang nabantayan nga ang management nang-hire og mga bag-ong trabahante nga gipatrabaho sulod sa 8 oras sa usa ka adlaw ug unom ka adlaw sa usa ka semana ang trabaho. Dunay uban nga 12 oras pa ang work schedule.
Ang mga apiktado nga empleyado maoy midangop sa Associated Labor Unions (ALU) Central Visayas aron magpatabang ug malamposon nga namugna ang ilang union human sa certification election nga gi-supervise sa Department of Labor and Employment (DOLE 7).
Apan padayon ang pagpanglutos sa management ngadto sa mga empleyado mao nga ni-file sila sa DOLE og notice of strike.
Ang management nga nagminaru, mipahibawo nga manira na sila karong buwana tungod sa rason nga nabangkaruta, butang nga kadudahan sanglit ang ilang negosyo padayon man nga naglihok ug gidugok sa mga tawo atol sa pandemic.
Bisan pa sa announcement sa pagpanira, nang-hire gihapon og mga bag-ong trabahante ug maoy gihatagan og taas nga oras sa trabaho.
Kon manira, nganong nang-hire pa man? Maoy kahibung sa mga empleyado.
“Nang-hire sila og bag-o nya ang work is eight hours. Kaming mga regulars nga 15 years, 12 years, 10 years sa serbisyo, four hours ra ang trabaho, so sakit kaayo sa among kabubut-on nga regular mi unya ilisan mi og bag-o,” sigon ni Juliet Doverte, presidente sa Fooda Saversmart Workers’ Union.
Si Doverte nakatilaw og panaugdaug. Namatyan ang iyang pamilya mao nga napugos siya pag-absent. Apan bisan kon siya nagpahibawo ug may mga dokumento siya nga gipakita pagmatuod nga namatyan ang ilang pamilya, gitaktak siya sa trabaho.
Usa sa mga trabahante nga si Raymond miingon nga 8 na siya ka tuig nga nagsilbi sa tindahan ug nag-tungha pa gyod siya.
Tungod kay gihimong 4 ka oras ang iyang duty, P202 nalang ang iyang take home pay sa usa ka adlaw, ug dili ni kaigo sa iyang mga panginahanglan ug sa abang pa sa iyang gipuy-an.
Kagahapon sa kaadlawon, gilusad sa mga empleyado ang labor strike aron pagpaila sa management nga mopadayon ang mga trabahante sa ilang kawsa batok sa unfair labor practices ug union busting nga gihimo sa management.
Legal ang gihimong wilga. Ang union naka-file og notice of strike sa DOLE ug nahuman na ang cooling-off period, sa ato pa, hinog na ang sitwasyon aron magwilga.
Ang problema sab kay ang mga polis sa Cebu City, migamit man sa pandemya aron pugngan ug lugpitan ang mga mamumuo nga gusto lang nga mobarug sa ilang katungod. Duna gani duha ka workers nga gidala gyod sa police precincts.
Ang mga dinaugdaug atol sa pandemya, gisamtan pa. Dili lalim ang pagpaningabuhi atol sa pandemya, apan duna pa’y mga tawo nga moduot sa mga nagkalisodlisod aron mosamot pa nga maglisod.
Inay unta nga ipatigbabaw ang gugma ug pagsinabtanay, ang pagkahakog labi pa sa ubang mga negosyante maoy gipatigbabaw.
Sa mga trabahante, padayon sa inyong pakigbisog. Walay manaugdaug kon way magpadaugdaug.
Daghang Salamat
